ถาม | อธิบายความหมายและองค์ประกอบสำคัญของระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (Decision Support System - DSS) |
ตอบ |
ระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (DSS) คือ ระบบสารสนเทศเชิงโต้ตอบ ที่ช่วยผู้จัดการหรือผู้ใช้ในการตัดสินใจในสถานการณ์ที่ซับซ้อนและไม่มีโครงสร้างที่แน่นอน DSS ไม่ได้มีวัตถุประสงค์เพื่อตัดสินใจแทนมนุษย์ แต่ทำหน้าที่เป็นเครื่องมือวิเคราะห์ที่ช่วยให้ผู้ใช้สามารถสำรวจข้อมูลและประเมินทางเลือกต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
องค์ประกอบสำคัญของ DSS มีดังนี้:
* ฐานข้อมูล (Database): เป็นแหล่งรวบรวมข้อมูลดิบทั้งจากภายในและภายนอกองค์กร
* ฐานแบบจำลอง (Model Base): เป็นชุดของเครื่องมือวิเคราะห์เชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ เช่น แบบจำลองทางสถิติ, แบบจำลองทางการเงิน หรือแบบจำลองเชิงคาดการณ์
* ส่วนติดต่อผู้ใช้ (User Interface): เป็นส่วนที่ทำให้ผู้ใช้สามารถโต้ตอบกับระบบได้อย่างง่ายดาย เพื่อป้อนข้อมูล ตั้งคำถาม และรับผลลัพธ์
|
ถาม | ระบบสนับสนุนการตัดสินใจ (DSS) มีบทบาทอย่างไรในการตัดสินใจแบบกึ่งมีโครงสร้าง (Semi-structured Decision)? และยกตัวอย่างการใช้งาน DSS ในการตัดสินใจทางธุรกิจ |
ตอบ |
DSS มีบทบาทสำคัญในการตัดสินใจแบบ กึ่งมีโครงสร้าง ซึ่งเป็นปัญหาที่สามารถระบุขั้นตอนบางส่วนได้ แต่ก็ยังต้องการการตัดสินใจจากผู้เชี่ยวชาญ ระบบ DSS ช่วยลดความไม่แน่นอนของปัญหาเหล่านี้โดยการให้ผู้ใช้สามารถ:
* วิเคราะห์สถานการณ์สมมติ (What-if analysis): ผู้ใช้สามารถตั้งคำถามเช่น "ถ้าต้นทุนวัตถุดิบเพิ่มขึ้น 10% จะส่งผลต่อกำไรอย่างไร?" และระบบจะคำนวณผลลัพธ์ออกมา
* วิเคราะห์เป้าหมาย (Goal-seeking analysis): ผู้ใช้สามารถตั้งเป้าหมายได้ เช่น "เราจะต้องลดต้นทุนเท่าไหร่จึงจะทำกำไรได้ตามเป้าหมาย?" และระบบจะหาคำตอบที่เหมาะสม
ตัวอย่างการใช้งานในธุรกิจ:
* การกำหนดราคาผลิตภัณฑ์: ผู้จัดการใช้ DSS เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยต่างๆ เช่น ต้นทุนการผลิต, ราคาของคู่แข่ง และพฤติกรรมของลูกค้า เพื่อตัดสินใจกำหนดราคาขายที่เหมาะสม
* การเลือกทำเลที่ตั้งสาขาใหม่: บริษัทค้าปลีกใช้ DSS เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลประชากร รายได้เฉลี่ย และการจราจร เพื่อเลือกว่าควรจะเปิดสาขาใหม่ที่ใดจึงจะคุ้มค่าที่สุด
|
ถาม | อธิบายความแตกต่างของ DSS, MIS, และ ESS โดยเน้นที่ระดับการบริหารที่แต่ละระบบให้การสนับสนุน |
ตอบ |
ระบบสารสนเทศทั้งสามประเภทนี้ถูกออกแบบมาเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจในระดับที่แตกต่างกัน:
* MIS (Management Information System): สนับสนุนการตัดสินใจ ระดับกลาง (ผู้จัดการ) โดยเน้นการสร้างรายงานสรุปจากข้อมูลในอดีต (historical data) เพื่อตรวจสอบประสิทธิภาพการดำเนินงาน เช่น รายงานยอดขายรายไตรมาส
* DSS (Decision Support System): สนับสนุนการตัดสินใจใน ระดับกลางและระดับสูง โดยเน้นการวิเคราะห์เชิงโต้ตอบ (interactive analysis) และการสร้างแบบจำลองสถานการณ์สมมติ เพื่อช่วยในการตัดสินใจแบบกึ่งมีโครงสร้าง
* ESS (Executive Support System): สนับสนุนการตัดสินใจใน ระดับสูง (ผู้บริหาร) โดยนำเสนอภาพรวมขององค์กรในรูปแบบแดชบอร์ด (dashboard) ที่เข้าใจง่าย รวมถึงข้อมูลจากภายนอกองค์กร เพื่อช่วยในการวางแผนกลยุทธ์ระยะยาวและการตัดสินใจแบบไม่มีโครงสร้าง
|