การจัดการทรัพยากรสารสนเทศ logo on print
การจัดการทรัพยากรสารสนเทศ

การจัดการทรัพยากรสารสนเทศ

ทรัพยากรสารสนเทศ คือ สิ่งที่สามารถรวบรวม สร้างขึ้น จัดเก็บ นำมาใช้ และเชื่อมโยงอย่างมีวัตถุประสงค์ที่ชัดเจน เช่น ทรัพยากรสารสนเทศตีพิมพ์ ทรัพยากรสารสนเทศไม่ตีพิมพ์ ทรัพยากรอิเล็กทรอนิกส์
18. การจัดการทรัพยากรสารสนเทศ
วัตถุประสงค์
- เพื่อให้เข้าใจประเภทของทรัพยากรด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ
- เพื่อให้เข้าใจกุญแจสำคัญในการจัดการทรัพยากร
ประเด็นที่น่าสนใจ
ไอทีภิบาล
playlist 49 clips : MIS 2555
playlist เฉลย office 150 ข้อ
term.csv
บทความ : บริหารธุรกิจ
☸ IT Resource
ทรัพยากรสารสนเทศ เช่น ทรัพยากรสารสนเทศตีพิมพ์ ทรัพยากรสารสนเทศไม่ตีพิมพ์ ทรัพยากรอิเล็กทรอนิกส์
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
ทุกองค์การต้องมีการจัดการทรัพยากรสารสนเทศในองค์กรอย่างรู้เท่าทัน เพื่อที่จะ สามารถนำทรัพยากรสารสนเทศมาใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะข้อมูลมีอยู่จำนวนมาก จำเป็นต้องพิจารณากลั่นกรองอย่างเป็นระบบ แล้วนำไปประมวลผลเป็นสารสนเทศ แต่จะใช้งานทรัพยากรด้านไอที จำเป็นต้องมีแผนงาน เป้าหมาย มีกรอบเวลา และกระบวนการที่ชัดเจน
ประเภทของทรัพยากร ทรัพยากรประเภทใช้แล้วไม่หมดสิ้นไป
- แบบคงสภาพเดิมไม่เปลี่ยนแปลง
- แบบเปลี่ยนแปลงสภาพ
ทรัพยากรประเภทใช้แล้วทดแทนได้
ทรัพยากรประเภทใช้แล้วนำมาใช้ใหม่ได้
ทรัพยากรประเภทใช้แล้วหมดสิ้นไป
ทรัพยากรสารสนเทศ ทรัพยากรสารสนเทศ หมายถึง สื่อหรือวัสดุที่ใช้ในการบันทึกสารสนเทศและความรู้ แบ่งเป็น 3 ประเภท ได้แก่ 1) ทรัพยากรสารสนเทศตีพิมพ์ (Printed materials) 2) ทรัพยากรสารสนเทศไม่ตีพิมพ์ (Non-printed materials) และ 3) ทรัพยากรอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic materials)
1. ทรัพยากรสารสนเทศตีพิมพ์ (Printed materials) หมายถึง ทรัพยากรสารสนเทศที่ผลิตเป็นสิ่งพิมพ์ โดยผ่านกระบวนการตีพิมพ์ เช่น ตำรา หนังสืออ้างอิง รายงานการวิจัย วิทยานิพนธ์ นวนิยายและเรื่องสั้น นิตยสารและวารสาร และหนังสือพิมพ์ เป็นต้น
2. ทรัพยากรสารสนเทศไม่ตีพิมพ์ (Non-printed materials) หมายถึง ทรัพยากรสารสนเทศที่นำเสนอความรู้ผ่านประสาทสัมผัสทางหูและตาเป็นหลัก ซึ่งไม่ผ่านกระบวนการตีพิมพ์ แบ่งเป็น 2 ประเภทหลัก คือ โสตทัศนวัสดุ และวัสดุย่อส่วน
3. ทรัพยากรอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic materials) หมายถึง ทรัพยากรสารสนเทศที่ต้องใช้ระบบแสงเลเซอร์ หรือคอมพิวเตอร์เพื่อช่วยในการอ่านหรือฟัง โดยมีชุดคำสั่งระบบจัดการฐานข้อมูล ทำหน้าที่ควบคุมการจัดการและการใช้ฐานข้อมูล เช่น ฐานข้อมูลออนไลน์ ฐานข้อมูลซีดี-รอม และอินเทอร์เน็ต เป็นต้น
เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ การจัดการทรัพยากรสารสนเทศ บว่า มีการพูดคุยเรื่องการรับส่งข้อมูลในทางการศึกษา เพื่อการประเมินผลงานบางรายการ ที่ เน้นไปที่ เอกสารสิ่งพิมพ์ มากกว่า เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งการประเมินผลมีผู้เกี่ยวข้องหลายส่วน ผู้ทรงคุณวุฒิบางท่านยอมรับเฉพาะเอกสารสิ่งพิมพ์ แต่บางท่านยอมรับเฉพาะเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ ในทางการศึกษาระดับอุดมศึกษา และนักวิชาการรุ่นใหม่ จะเน้นเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ ที่อยู่บนคลาวด์ (Cloud drive) เช่น สอบเข้าเรียนต่อสาขาวิชาการบริหารการศึกษาในบางมหาวิทยาลัย ที่รับเฉพาะเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ สอบออนไลน์ เรียนออนไลน์ ประชุมผ่าน video conference ดังนั้น การส่งเสริมความรู้ หัวข้อ การจัดการทรัพยากรสารสนเทศ ในวิชา ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ โดยเฉพาะประสบการณ์ในการใช้ทรัพยากรอิเล็กทรอนิกส์ ถือว่าเป็นเรื่องสำคัญอีกหนึ่งเรื่องในนโยบายทางด้านการศึกษาในปัจจุบัน
ทรัพยากรด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ - ฮาร์ดแวร์ (Hardware)
- ซอฟท์แวร์ (Software)
- พีเพิลแวร์ (Peopleware)
ปัจจัยคุณภาพของระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ - ทรัพยากร (HW, SW, PW)
- งบประมาณ
- ประสิทธิภาพ
กุญแจสำคัญในการจัดการทรัพยากร ลดขนาดองค์การ (Downsizing)
เอาท์ซอร์ท (Outsource)
- พัฒนาโปรแกรมประยุกต์
- การจัดการสิ่งอำนวยความสะดวก
- ข้อมูล หรือสารสนเทศ
องค์ประกอบหลักของไอทีภิบาล (ไอที + ธรรมภิบาล) IT Governance
COBIT (Control Objectives for Information and related Technology)
ITIL (Information Technology Infrastructure Library)
Strategic Alignment
การใช้ทรัพยากรด้านไอที การวางแผนใช้ไอทีให้สอดคล้องกับธุรกิจนำพาธุรกิจถึงเป้าหมาย
Value Delivery
กระบวนการตรวจสอบและควบคุมการลงทุนด้านไอทีให้เป็นไปตามเป้าหมาย
Resource Management
การจัดการทรัพยากรไอที ผู้ใช้ กระบวนการ โครงสร้างของระบบ และที่เกี่ยวข้อง
Risk Management
การจัดการความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นจากกระบวนการทำงานของไอที
Performance Measurement
การใช้ไอทีเพื่อติดตาม ตรวจสอบ วัดประสิทธิผลของกระบวนการไอทีในองค์กร
กระบวนการหลักของ COBIT - การวางแผนและการจัดการองค์กร (Plan and Organize - PO)
- การจัดหาและการนำไปใช้ให้บรรลุผลสำเร็จ (Acquire and Implement - AI)
- การส่งมอบและการบำรุงรักษา (Deliver and Support - DS)
- การติดตามและประเมินผล (Monitor and Evaluate - ME)
คุณภาพของสารสนเทศที่สำคัญ (Information Criteria) - ประสิทธิผล (Efficiency)
- ประสิทธิภาพ (Effectiveness)
- ความลับ (Confidentiality)
- ความสมบูรณ์ (Integrity)
- ความพร้อมใช้ (Availability)
- การปฎิบัติตามระบบ (Compliance)
- ความน่าเชื่อถือของข้อมูล (Reliability)
ขั้นตอนการจัดการความเสี่ยง (Risk Management)
- ระบุความอันตราย (Hazard Identify)
- ประเมินความอันตราย (Hazard Assessment)
- พัฒนาวิธีควบคุม (Control Development)
- ดำเนินการควบคุม (Control Implement)
- ประเมินผล (Evaluation)
.
หนึ่งภาพอาจสื่อความหมายได้ดีกว่าคำนับพัน
อัลบั้ม - 01-06 : 07-12 : 13-19 : 49 คลิ๊ป
ถาม - ตอบ [.gm.]
ถาม"ทรัพยากรสารสนเทศ" คืออะไร และมีความสำคัญต่อความสามารถในการแข่งขันขององค์กรอย่างไร
ตอบ ทรัพยากรสารสนเทศ คือ ทรัพย์สินทั้งหมดขององค์กรที่เกี่ยวข้องกับการจัดการข้อมูลและสารสนเทศ ซึ่งประกอบด้วย ทรัพยากรทางกายภาพ (เช่น ฮาร์ดแวร์, ซอฟต์แวร์, เครือข่าย) และ ทรัพยากรทางบุคคล (เช่น ผู้เชี่ยวชาญด้านไอที, ผู้ใช้ที่มีความรู้) รวมถึง ข้อมูล และ สารสนเทศ ที่ถูกจัดเก็บและประมวลผล
ทรัพยากรสารสนเทศมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อความสามารถในการแข่งขันขององค์กร เพราะเป็นรากฐานสำคัญที่ช่วยให้องค์กรสามารถ:
* สร้างความได้เปรียบ: ใช้เทคโนโลยีเพื่อสร้างผลิตภัณฑ์หรือบริการใหม่ๆ ที่เหนือกว่าคู่แข่ง
* เพิ่มประสิทธิภาพ: ใช้ระบบอัตโนมัติและข้อมูลเพื่อลดต้นทุนและปรับปรุงกระบวนการทำงาน
* ตัดสินใจได้ดีขึ้น: ใช้สารสนเทศที่ถูกต้องและทันเวลาเพื่อประกอบการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์
* ตอบสนองต่อตลาด: ใช้ข้อมูลจากลูกค้าและตลาดเพื่อปรับตัวเข้ากับความต้องการที่เปลี่ยนแปลงไปได้อย่างรวดเร็ว
ถามอธิบายถึงความสำคัญของการวางแผนกลยุทธ์ด้านสารสนเทศ (Information Systems Strategy Planning) และผลลัพธ์ที่องค์กรจะได้รับหากมีการวางแผนอย่างมีประสิทธิภาพ
ตอบ การวางแผนกลยุทธ์ด้านสารสนเทศมีความสำคัญเนื่องจากเป็นการกำหนดทิศทางว่า จะใช้ทรัพยากรสารสนเทศที่มีอยู่เพื่อบรรลุเป้าหมายทางธุรกิจขององค์กรได้อย่างไร ซึ่งช่วยให้แน่ใจว่าการลงทุนในเทคโนโลยีจะไม่สูญเปล่า แต่จะสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับองค์กรได้อย่างแท้จริง
ผลลัพธ์ที่องค์กรจะได้รับหากมีการวางแผนอย่างมีประสิทธิภาพ ได้แก่:
* การจัดลำดับความสำคัญของโครงการ: องค์กรจะสามารถระบุได้ว่าโครงการไอทีใดมีความสำคัญสูงสุดและควรได้รับทรัพยากรก่อน
* การใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า: การใช้ฮาร์ดแวร์ ซอฟต์แวร์ และบุคลากรไอทีอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด
* การบูรณาการที่ดียิ่งขึ้น: ทำให้ระบบสารสนเทศต่างๆ ทำงานร่วมกันได้อย่างราบรื่น
* การตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ที่แม่นยำ: ผู้บริหารจะสามารถมองเห็นภาพรวมและทิศทางการพัฒนาเทคโนโลยีในระยะยาวได้ชัดเจน
ถามยกตัวอย่างความท้าทายหลัก 3 ประการในการจัดการทรัพยากรสารสนเทศในยุคปัจจุบัน และแนวทางในการแก้ไขปัญหาเหล่านั้น
ตอบ ความท้าทายหลักในการจัดการทรัพยากรสารสนเทศในยุคปัจจุบัน ได้แก่:
1. ความปลอดภัยของข้อมูลและภัยคุกคามทางไซเบอร์:
   - ปัญหา: การโจมตีทางไซเบอร์มีจำนวนและความซับซ้อนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทำให้ข้อมูลขององค์กรตกอยู่ในความเสี่ยง
   - แนวทางแก้ไข: การลงทุนในมาตรการรักษาความปลอดภัยที่เข้มงวด เช่น Firewall, ระบบป้องกันการบุกรุก (Intrusion Detection System - IDS) รวมถึงการฝึกอบรมพนักงานให้มีความตระหนักด้านความปลอดภัย
2. การจัดการข้อมูลที่มีปริมาณมหาศาล (Big Data):
   - ปัญหา: ข้อมูลที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและมีปริมาณมากทำให้ยากต่อการจัดเก็บ ประมวลผล และวิเคราะห์
   - แนวทางแก้ไข: การนำเทคโนโลยีคลาวด์คอมพิวติ้ง (Cloud Computing) มาใช้เพื่อขยายพื้นที่จัดเก็บข้อมูลได้ตามต้องการ และการใช้เครื่องมือวิเคราะห์ข้อมูลขั้นสูงเพื่อดึงสารสนเทศที่มีค่าออกมาจากข้อมูลเหล่านั้น
3. การขาดแคลนบุคลากรไอทีที่มีความสามารถ:
   - ปัญหา: องค์กรจำนวนมากไม่สามารถหาบุคลากรไอทีที่มีทักษะเฉพาะทางได้เพียงพอ เช่น ผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยหรือนักวิเคราะห์ข้อมูล
   - แนวทางแก้ไข: การพัฒนาทักษะพนักงานที่มีอยู่ (Upskilling/Reskilling), การสร้างความร่วมมือกับสถาบันการศึกษา หรือการใช้บริการจากบริษัทภายนอก (Outsourcing) สำหรับงานเฉพาะทาง
เอกสารอ้างอิง เอกสารอ้างอิง
[1] เจษฎาพร ยุทธนวิบูลย์ชัย และศรีไพร ศักดิ์รุ่งพงศากุล, "ระบบสารสนเทศและเทคโนโลยีการจัดการความรู้", บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัด, กรุงเทพฯ, 2549.
[2] ประสงค์ ปราณีตพลกรัง และคณะ, "ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ และกรณีศึกษา", บริษัท ธนรัชการพิมพ์ จำกัด, กรุงเทพฯ, 2543.
[3] พนิดา พานิชกุล, "จริยธรรมทางเทคโนโลยีสารสนเทศ", บริษัท เคทีพี คอมพ์ แอนด์ คอนซัลท์ จำกัด, กรุงเทพฯ, 2553.
[4] ศ.ดร.เรวัตร์ ชาตรีวิศิษฎ์ และคณะ, "การจัดการเชิงกลยุทธ์", บริษัท อักษรเงินดี จำกัด, กรุงเทพฯ, 2553.
[5] ผศ.ดร.พรรณี สวนเพลง, "ระบบสารสนเทศเชิงกลยุทธ์", บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัด, กรุงเทพฯ, 2555.
[6] ผศ.ดร.ณัฏฐพันธ์ เขจรนันทน์ และ ผศ.ดร.ไพบูลย์ เกียรติโกมล, "ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ", บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัด, กรุงเทพฯ, 2545.
[7] ภาควิชาเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร, "3901-2119 การวิเคราะห์และออกแบบระบบ", วิทยาลัยเทคนิคหาดใหญ่, สงขลา.
Thaiall.com